Türk halk şiirinin başlangıcını Orta Asya'ya götürür edebiyat tarihçileri.

O denli derine inmeden, Anadolu'yu coğrafya, XIII. yüzyılı da tarih alıp, işe başlayabiliriz biz.

İlkin, dinsel - gizemsel bir şiir olarak doğar XIII. yüzyılda Anadolu'da Türk halk şiiri, tekkede; ta XV. yüzyıla değin bu özelliğini korur. O yüzyıldan sonra din dışı konulara, aşka, doğaya da yönelir ozan.

"Tekke şiiri" de denilen gizemci halk şiirinin babası olarak koca Yunus'u gösterirler. Yunus, XIII. yüzyıl Türkçesinin de en önemli belge-ozanıdır: Türkçenin bugün yeniden dirilen birçok sözcüğü, Yunus'tan süzülmedir. O yüzyılın bir başka önemli ozanının, Aşık Paşa'nın da şiirinde çağının dil özellikleri büyük ölçüde yansır.

XIV. yüzyılda Hacı Bayram-ı Veli, gizemciliğin ve dolayısıyle, halka yakınlığı yönünden "gizemci halk şiiri" olarak andığımız şiirin ekseni olmuştur. Tuttuğu yol bakımından da halkçı olan Hacı Bayram-ı Veli'den, yazık ki, pek az şiir biliniyor bugün.

XV. yüzyılda birçok ozan vardır artık diliyle, duygu ölçeğiyle gizemci halk şiirini oluşturan, bu şiiri halka yaklaştıran, halk şiiri yapan: Eşrefoğlu, Kaygusuz Abdal, Aşık İbrahim Tennuri, Hamidi gibi.

XVI. yüzyıl, dinsel-gizemci ve din dışı halk şiirinin büyük adlarını getirir: Kul Mehmet, Muhiddin Abdal, Hatayı, Pir Sultan Abdal, Kul Himmet, Nizamoğlu ve Kazak Abdal'ın yanında Aşık Garip'i, Köroğlu'nu görürüz, ki bu Aşık Garip'le Köroğlu, çevrelerinde halk öyküsü oluşturan kişilerdir, aşk, doğa ve öteki din dışı konuların lirik ozanlarıdır.

Daha sonraki yüzyıl Kerem Dede'siyle, Katibi'si, Gevheri'si, Gedayi'si, Aşık Ömer, Karacaoğlan, Ercişli Emrah'ıyle, büyük bir halk şiiri yüzyılı olmuştur. Bu yüzyılda (XVII. yüzyıl) tekke şiirinin, dinsel-gizemci halk şiirinin Kul Nesimi gibi, Himmet gibi adları da din dışı halk şiirinin adlarıyle birlikte, Türk halk şiirinde yerini almıştır.

XVIII. yüzyıl Kuloğlu'ndan başka çok bilinen adlar vermemişse de, Mecnuni, Pir Mehmet, Bursalı Aşık Halil gibi, çok bilinmese bile, iyi ozanlar vardır bu yüzyılda. Bunlar da, Türk halk şiirinde yüzyıllarını bir sonraki yüzyıla bağlayan önemli halkalar olmuştur.

XIX. yüzyıl Türk halk şiirinin yine parlak bir çağıdır. Pek çok halk ozanı yetişmiştir bu yüzyılda. Seyrani, Erzurumlu Emrah, Dertli, Sümmani, Ruhsati, Dadaloğlu, Bayburtlu Zihni, Deli Boran, Tokatlı Nuri, Gündeşlioğlu vb. bu yüzyılın Türk halk şiirinin önemli adlarıdır.