Azerbaycan aşıklarını üç grupta ele alabiliriz:
I. Ustad Aşıglar: Bunlar aşık şiiri sanatını yaşayan ve gelişmesine yardımcı olan ünlü aşıklardır. Bunlar arasında, Molla Gasım, Şirvani, Gurbani, Abbas Tufarganlı, Sarı Aşıg, Heste Gasım, Garacaoğlan, Şemkirli Aşıg Hüseyn, Aşıg Eli, Aşıg Elesger, Növres İman, Molla Cüme, Bozalganlı Aşıg Hüseyn, Aşıg Şenlik, Aşıg Esed, Mirze, Aşıg Şemşir, Mirze Bilal, Hüseyn Cavan, Mikayıl Azaflı vb.
Bu gruptaki aşıkların özelliklerini ise şu şekilde sıralayabiliriz:
1. Heyecanlı şairlerdir.
2. Çok iyi saz çalarlar.
3. Bu aşıkların şiirleri etrafında halk hikayeleri teşekkül etmiştir.
4. Hikayelerdeki şiirler söyleyicilerine ait olabileceği gibi, başka aşıkların da olabilir.
5. Bu aşıkların yanlarında yetiştirdikleri çırakları vardır. Bu çıraklar ustalarından aşıklık sanatının inceliklerini, saz çalmayı, meclis tertip etmeyi; sevgi ve kahramanlık konusundaki halk hikayelerini öğrenirler. Aşıklık sanatını öğrenen bu aşıklara zamanı geldiğinde ustaları tarafından "icazet" verilir. Usta aşıklar şiirlerinde, çırakları ve onların şiirleriyle öğündüklerini belirtirler.
II. İfaçı Aşıglar: Bunlar usta malı çalıp söyleyen aşıklardır. Büyük ölçüde şiir söyleme kabiliyetlerinin olmamasına rağmen çok güzel saz çalarlar. Bu aşıkların da "Üstad aşıglar" da olduğu gibi, çırakları vardır.
III. El Şairleri: Bunlar da halk şairlerinin bir değişik grubu olup genellikle meclis tertip edemezler. Saz çalmayı bilseler bile, güzel okuma kabiliyetleri yoktur. Bu aşıklar şiirlerinde devrin günlük meselelerini kendi şiirlerine aksettirirler. Bu sebepten "El Şairleri" aşık şiirine yeni bir nefes ve yeni bir "içtimai mazmun" getirmiştir.
Her türlü duygu ve düşünceleriniz için bize buradan ulaşabilirsiniz.